แม้ว่าการเลือกบริโภคอาหารเจจะเป็นทางเลือกที่หลายคนมองว่าเป็นแนวทางในการรักษาสุขภาพ ด้วยการหลีกเลี่ยงการบริโภคเนื้อสัตว์และไขมันจากสัตว์ แต่ทว่าการบริโภคอาหารเจบางชนิด หากขาดการพิจารณาอย่างถี่ถ้วน อาจส่งผลเสียต่อร่างกายมากกว่าที่คาดคิด เนื่องจากการเลือกอาหารที่ไม่เหมาะสมอาจทำให้ร่างกายขาดสารอาหารสำคัญและเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้
อาหารเจ คือ อาหารที่ไม่ประกอบด้วยเนื้อสัตว์ ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ทั้งปวง เช่น นม ไข่ หรือน้ำผึ้ง โดยส่วนใหญ่จะเน้นการบริโภคผัก ผลไม้ และธัญพืชเป็นหลัก
การที่คนจำนวนไม่น้อยหันมาบริโภคอาหารเจ มักมาจากความตั้งใจที่จะลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ช่วยลดภาระต่อสิ่งแวดล้อม และคำนึงถึงสุขภาพ แต่หากการเลือกอาหารเจไม่ถูกต้อง ก็อาจนำไปสู่ผลเสียที่ไม่คาดคิด
อาหารเจที่ผ่านการทอด เช่น เต้าหู้ทอด หรือโปรตีนเกษตรทอด มักเต็มไปด้วยไขมันทรานส์และไขมันอิ่มตัว ซึ่งเป็นปัจจัยที่ก่อให้เกิดผลเสียต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด และอาจทำให้เกิดการสะสมของไขมันในหลอดเลือดได้
อาหารเจสำเร็จรูป เช่น ซอสเจ น้ำพริกเจ มักจะมีปริมาณโซเดียมสูง การบริโภคโซเดียมมากเกินไปอาจก่อให้เกิดความดันโลหิตสูงและเสี่ยงต่อการเกิดโรคไตในระยะยาว
ขนมหวานเจหรืออาหารที่ใช้สารให้ความหวานเจ หากบริโภคมากเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวานและทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูง
โปรตีนเกษตรที่ถูกแปรรูปเพื่อทดแทนโปรตีนจากเนื้อสัตว์ อาจเต็มไปด้วยสารเติมแต่งและสารกันบูด ซึ่งหากบริโภคมากเกินไปอาจส่งผลเสียต่อร่างกาย
อาหารจากแป้งขัดขาว เช่น เส้นก๋วยเตี๋ยว ขนมปังเจ มีปริมาณไฟเบอร์ต่ำ ทำให้การย่อยอาหารไม่สมบูรณ์และอาจก่อให้เกิดท้องอืด รวมถึงการขาดสารอาหารสำคัญ
การบริโภคอาหารเจที่ขาดความสมดุลอาจทำให้ร่างกายขาดสารอาหารที่จำเป็น เช่น โปรตีน วิตามินบี12 และเหล็ก ซึ่งเป็นสารที่สำคัญต่อการทำงานของร่างกาย
อาหารเจที่มีปริมาณน้ำตาล ไขมัน หรือแป้งสูง อาจทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นและเสี่ยงต่อการเป็นโรคอ้วน
อาหารเจที่มีไขมันทรานส์และโซเดียมสูงอาจทำให้เสี่ยงต่อโรคหัวใจและโรคหลอดเลือด ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของโรคเรื้อรังต่างๆ
การเลือกทานผักสด ผลไม้ และธัญพืชที่ไม่ผ่านการแปรรูป ถือเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด เนื่องจากมีสารอาหารที่สมดุลและเป็นประโยชน์ต่อร่างกาย
ควรเน้นทานโปรตีนจากพืช เช่น ถั่วชนิดต่างๆ เมล็ดพืช และเต้าหู้ เพื่อช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อและระบบการทำงานของร่างกาย
ควรเลี่ยงอาหารเจแปรรูป เช่น โปรตีนเกษตรหรือขนมสำเร็จรูปเจ เนื่องจากมักมีสารเติมแต่งและสารกันบูดที่ไม่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ
การเลือกทานอาหารเจที่เหมาะสมจะช่วยส่งเสริมสุขภาพได้ไม่ว่าจะเป็นการเลือกทานอาหารเจในระยะยาว หรือสั้น โดยเฉพาะสำหรับผู้ที่ตัดสินใจที่จะเลือกทานอาหารเจในระยาว หรือทานเจไปตลอด การเลือกทานอยากถูกต้องและเหมาะสม ระวังการบริโภคอาหารที่มีไขมัน โซเดียม และน้ำตาลสูง จะช่วยให้การทานอาหารเจในครั้งนี้ดีต่อทั้งความรู้สึก และสุขภาพของคุณด้วยนะ